De drie ' muizentorens ' aan de oude stadswal zijn misschien wel de meest gefotografeerde huizen van Leerdam. Twee worden er op dit moment bewoond (Zuidwal 1 en 3) en een doet dienst als lunchroom (Zuidwal 5).  De stadsmuur van Leerdam, inclusief de vier stadspoorten, werd waarschijnlijk gebouwd aan het einde van de 14e of het begin van de 15e eeuw. De stenen verdedigingsgordel werd voorzien van een rondeel op de zuidwesthoek en vier ronde stads- of waltorens, waarvan drie in 1738 met een vierkant huisje zijn uitgebreid door drie Leerdamse metselaars.  Een van de huisjes is gebouwd door Gijsbert van Munster.  Het oostelijke deel van de Zuidwal heette vroeger de Lingewal ; het westelijke deel werd de Prinsenwal genoemd. Nog eerder, in de 17e eeuw, werd het oost-westelijke deel de Stadwal genoemd en het noord-zuidelijke gedeelte de Stadswaterpoortsteeg , of 'bij de afgang', of 'bij het Stadsspui'.  Willem Wenckebach, Haven van Leerdam aan de Linge, 1899   Men ze...

Er is een tijd geweest dat alle inwoners van Leerdam katholiek waren. De Grote Kerk - gebouwd in kruisvorm - was gewijd aan de heilige maagd Maria.  Rond 1570 veranderde de situatie: de Reformatie bereikte Leerdam en de kerk kwam in handen van de 'Hervormden'. In tegenstelling tot Asperen, Vianen en Culemborg kende Leerdam waarschijnlijk geen Beeldenstorm. Het exacte moment waarop de Grote Kerk protestants werd, is onduidelijk. Wel staat vast dat dominee Joost de Jonge in 1573 als eerste protestantse predikant in Leerdam aantrad. De keuze voor de Reformatie had overigens zware gevolgen voor Leerdam. In 1574 belegerden de Spanjaarden de stad en beschoten deze elf uur lang, waarbij onder andere het kasteel zwaar beschadigd raakte. De stad gaf zich over nadat de Spaanse bevelhebber beloofde geen geweld te gebruiken, mits drie mannen werden uitgeleverd: dominee Joost de Jonge, schoolmeester Rogier Jooszn. en dominee Quirinus de Palme. Dominee Joost de Jonge werd verraden, gearreste...