Tijdens en na de Eerste Wereldoorlog zijn duizenden Oostenrijkse kinderen naar Nederland gekomen om te herstellen. Vooral in de hoofdstad Wenen was er honger en ziekte.
Deze actie werd geïnitieerd en georganiseerd door pater Anton van der Bom, de pastoor van Oberhollabrunn. Dit was het begin van de 'Oostenrijkse actie’, zoals het Nederlandsch Roomsch-Katholiek Huisvestings Comité de periode van opvang heeft genoemd.
 |
| Nieuwsblad van het Zuiden 18-08-1923 |
In het verzuilde Nederland ontstonden er verschillende initiatieven om tijdens en na de Eerste Wereldoorlog hulp te bieden aan vluchtelingen, en met name aan kinderen. Nederland kon hieraan bijdragen omdat het land neutraal was gebleven. Naast Nederland waren ook andere landen actief in deze hulpverlening. Om een ongestructureerde opvang van pleegkinderen te voorkomen, besloot de overheid in november 1919 dat slechts drie landelijke comités verantwoordelijk mochten zijn voor de opvang van de 'Hungerkinder':
- Voor katholieke kinderen: het Nederlandsch Roomsch-Katholiek Huisvestings Comité uit ’s-Hertogenbosch;
- Voor andersdenkende kinderen: het Algemeen Nederlandsch Comité tot hulpverleening aan noodlijdend Oostenrijk (ANCO), voorheen bekend als het Centrale Comité te Amsterdam;
- Voor Joodse kinderen: het Centraal Comité voor de verpleging van Joodsche kinderen te Amsterdam.
Ook in Leerdam en omgeving krijgen Weense 'bleekneusjes' een tijdelijk onderdak bij gastgezinnen. De organisator voor de Leerdamse regio is Johannis Marinus (Rienus) van den Boezem (1869-1953). Hij had een winkel in tabak, koffie en thee in de Nieuwstraat. Vanaf 1916 was hij ook kerkmeester van de Rooms Katholieke parochie. Zijn echtgenote was de uit Arnhem afkomstige Maria Christina Daams (1867-1938).
 |
| De Leerdammer, 26-11-1932 |
 |
| Bron: Facebook Oud-Leerdam |
Er zijn ook wat oude Leerdamse foto's gemaakt door een fotograaf Johannis Marinus (Rienus) van den Boezem.
We volgen het nieuws over de steunacties voor - en opvang van de zgn. "Weensche kinderen" in de kranten:
 |
De Leerdammer, 10-12-1919 |
 |
De Leerdammer, 7-1-1920
(Er was een actie om uren
over te werken t.b.v. de Weense kinderen.
Eerst werd aan die oproep door de fabrieksarbeiders
geen gehoor gegeven; daarnaar wordt verwezen.)
|
 |
De Volkskrant, 3-1-1921  | De Leerdammer, 22-1-1921
|
|
 |
De Leerdammer, 19-2-1921
|
 |
De Leerdammer, 9-2-1921
|
 |
De Leerdammer, 26-3-1921
|
 |
De Leerdammer, 26-3-1921
|
\
 |
De Leerdammer, 10-9-1921
|
 |
De Leerdammer, 5-1-1921 | | Leerbroek. De Leerdammer, 19-11-1921 |
|
 |
De Leerdammer, 18-6-1924 |
Wellicht staan ze nog op oude familiefoto's.
Onbekende Oostenrijkse kinderen.
Te gast in Leerdam.
Bronnen:
- BHIC: Oostenrijkse kinderen opgevangen
- Diverse krantenberichten, genoemd hierboven
- "Steunbeweging ten bate der Weensche kinderen", jrg. 8, nr. 1, geplaatst op Historische Vereniging Leerdam
