Leerdams glasgeheim bijna ontfutseld door een Engelschman (1876)

 


Het Vaderland, 14-2-1876























De methode om glas te harden was een geheim procedé. In 1875 bracht Jeekel, een van de directeuren van de glasfabriek in Leerdam, een bezoek aan Frankrijk. Hij liet zich daar informeren over de hardglas methode van de Fransman François Barthélemij Alfred Roijer de la Bastie.  

De la Bastie sloot op 24 maart 1875 een overeenkomst en 'Leerdam' mocht vanaf dat moment gebruik maken van het procedé. Het bepaalde het ontstaan van de hardglasfabriek die vlak daarna werd gebouwd. 

Plaatselijke aannemer Aalt van Leer kreeg de opdracht om deze fabriek te bouwen. Hij moest ook de ovens en de machines gaan stellen. Voordat hij deze opdracht mocht doen, moest hij een eed van geheimhouding afleggen. Hij mocht het fabrieksgeheim niet schenden. Zo zuinig was men op de aangekocht kennis over het hardingsproces. 

Tegen deze achtergrond is de consternatie over de Engelsman die een hardglas monster wegnam, goed te begrijpen!

Al wordt de Engelsman die de naam W.F. Mazon blijkt te dragen, uiteindelijk vrijgesproken. 


Nieuwe Gorinchemse Courant, 7-6-1876






Het Vaderland, 24-05-1875


De Standaard, 14-05-1875

















































Nieuwe Gorinchemse Courant, 21-8-1875











"Deze uit 1879 daterende tekening laat links de Flesschenfabriek voorheen Jeekel & Co zien, met de drie hutten, het kantoor en verdere bedrijfsgebouwen; in het midden de hardglasfabriek van de Firma Jeekel Mijnssen & Co; geheel rechts de tafelglasfabriek"












@Heidi Timmer


Bronnen:

  • Het Vaderland, 24-5-1875 en 14-2-1876 
  • De Standaard, 14-5-1875
  • Van Pilgram tot Jeekel, De Leerdamse glasindustire in de 18e en 19e eeuw, Teunis Blom, pag. 157-158
  • Facebook-pagina 'Oud-Leerdam' (foto)




Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Pel Marinus van Gent (1894-1949), geschiedenisschrijver van Leerdam

Afbeelding
Eén van de standaardwerken over Leerdam is het boek " Leerdam door de eeuwen heen " van P.M. van Gent, uit 1934. Ik heb het een tijdje geleden kunnen bemachtigen bij een antiquarische boekhandel. Het ruikt een beetje muf van ouderdam maar blijkt een waardevol naslagwerk over de Leerdamse geschiedenis.  Nieuwsgierig naar wie de schrijver P.M. van Gent nu eigenlijk was, zocht ik naar sporen van zijn leven.  Jasper van Gent , door de Leerdammers altijd Jas  genoemd, werkte bij de gemeentereiniging en was ook Leerdams laatste nachtwacht. Hij werd ook wel de ' klepperman ' genoemd.  Jas van Gent is de middelste man op deze foto. Jas van Gent in vol ornaat als nachtwaker Op 2 december 1881 trouwde Jasper met de Leerdamse Jacoba Maria van Willigen in Leerdam. Ruim 10 maanden later wordt zoontje Pel geboren, maar hij overlijdt op de leeftijd van 2 maanden.  In 1883 wordt zoon Hendrik-Jan geboren.  Daarna, in 1886, volgt Pel Marinus , maar ook hij wordt maar twe...
Read more »

Bernard Johan ter Haar, grondlegger van de NV Ter Haar en Schuijt (1866-1934)

Afbeelding
Op 17 januari van het jaar 1866 ziet Bernard Johan ter Haar in Hengelo het levenslicht.  Hij is een zoon van Gerhard Christiaan ter Haar (1823-1898), en Elisabeth Catharina Gerdessen (1833-1906).  Voor hem waren in het gezin Ter Haar al geboren: Gerharda Christina (1853), Karel Christiaan (1855), Hendrik Reinier (1857), Jeanette Gerardine (1960), Christiaan Pieter Henri (1861), Gerhard Elisa (1863) en Lodewijk Antoon (1864). Bernard Johan (1866) is dus het achtste kind en de zesde zoon. Na hem zouden nog worden geboren Hendrika Geertruida Johanna (1867), Pieter Tijmen (1869), Elisabeth Catharina (1872) en Willem Alexander Paul Frederik Lodewijk (1875). Vader Gerhard is - naast vader van zijn twaalftal - schoolonderwijzer en hoofd van een school. Opa Geurt was onderwijzer en kostschoolhouder en overgrootvader Tijmen schoolmeester. Het lesgeven zit nadrukkelijk in de genen bij de Ter Haars! De vader van moeder Elisabeth was commies waker bij de Rijnscheepvaart te Lobith, haar...
Read more »

De katholieke kerk (Kerk van de H. Maria Onbevlekt Ontvangen) en begraafplaats (Sint Barbara) in Leerdam

Afbeelding
Er is een tijd geweest dat alle inwoners van Leerdam katholiek waren. De Grote Kerk - gebouwd in kruisvorm - was gewijd aan de heilige maagd Maria.  Rond 1570 veranderde de situatie: de Reformatie bereikte Leerdam en de kerk kwam in handen van de 'Hervormden'. In tegenstelling tot Asperen, Vianen en Culemborg kende Leerdam waarschijnlijk geen Beeldenstorm. Het exacte moment waarop de Grote Kerk protestants werd, is onduidelijk. Wel staat vast dat dominee Joost de Jonge in 1573 als eerste protestantse predikant in Leerdam aantrad. De keuze voor de Reformatie had overigens zware gevolgen voor Leerdam. In 1574 belegerden de Spanjaarden de stad en beschoten deze elf uur lang, waarbij onder andere het kasteel zwaar beschadigd raakte. De stad gaf zich over nadat de Spaanse bevelhebber beloofde geen geweld te gebruiken, mits drie mannen werden uitgeleverd: dominee Joost de Jonge, schoolmeester Rogier Jooszn. en dominee Quirinus de Palme. Dominee Joost de Jonge werd verraden, gearreste...
Read more »