De 'ossenstal' aan de Hoogenhoek

 

De Hoogenhoek voor 1910 (het postkantoor bevindt zich nog op de hoek Kerkstraat-Vlietskant)

Aan de kruising van de Hoogenhoek en de Hoogstraat stond ooit een markant gebouw: het pakhuis van kolenhandelaar J. Versloot. Onder de Leerdammers stond het pand bekend als de 'ossenstal', een bijnaam die vermoedelijk teruggaat naar een tijd waarin er werkelijk ossen werden gestald. 

Bekend is dat er in 1839 een stalling voor ruim 52 stuks vee aan de Vlietskant (kadaster B1902). 

De eerste vermelding van deze naam dateert uit 1904, het jaar waarin de "ossenstal" gedeeltelijk werd afgebroken en opnieuw opgebouwd. Omdat de werkzaamheden toen door de gemeentearchitect werden aanbesteed, is het naar mijn idee goed mogelijk dat het gebouw destijds eigendom van de gemeente was.

De "onoogelijk vooruitspringende Ossenstal en Kaaimuur" worden teruggebracht naar de rooilijn, waardoor ze in lijn komen met de straatgevel.

De Leerdammer, 2-9-1903

De Leerdammer, 23-3-1904

 

De Leerdammer, 26-3-1904

De Leerdammer, 30-3-1904

J. Versloot had zijn brandstoffenzaak aan de Meent 13 en Hoogenhoek 2. Het deed dienst als pakhuis.

De Leerdammer, 6-5-1933

 

De Hoogenhoek was bekend door de familiezaak Brouwer. Op de Hoogenhoek 6 had Huibert Brouwer (1866-1934) jarenlang zijn brandstoffenhandel. Zijn vader Cornelis Brouwer (1837-1925) woonde op het adres Hoogenhoek 3. Later was Huiberts zoon, Cornelis (Kees) Brouwer (1897-1978), actief als koopman op Hoogenhoek 6-4-1.

De Leerdammer, 26-10-1935

 

De Leerdammer, 8-6-1939

In 1939 verplaatst Brouwers Kolenhandel J. Versloot, handel in brandstoffen, teerproducten en expeditiebedrijf aan de Hoogenhoek 7 het kantoor naar de Hoogstraat 43 in Leerdam.

Halverwege de jaren vijftig begon de Ossenstal de tand des tijds te voelen. 

Op een junidag in 1953 stortte zelfs de top van de gevel in.

De Gecombineerde, 27-6-1953

 




Rond 1953-1954 wordt het oude pand gesloopt en vervangen door nieuwbouw. Op deze plek vestigt zich dan Blom Betimmeringen, officieel aan de Hoogenhoek 2 en later Hoogstraat 8-10 - voorheen de kruidenierszaak van Ellerbroek. Het perceel aan de Hoogstraat loopt vanaf die tijd verder naar achteren. 

De werkplaats van Blom Betimmeringen was eerst gevestigd in een oud koetshuis aan de Vlietskant 31.

Later zou er een doe-het-zelfzaak komen, en tegenwoordig bevindt zich op deze locatie een Chinees restaurant. 

 

Misschien hebben de oude funderingen van de ‘ossenstal’ deze anekdote nog meegemaakt: 

In 1811 zou Napoleon III, keizer van Frankrijk, met zijn vrouw Maria Louisa op een reis door Holland ook Leerdam hebben bezocht. Volgens de overlevering kwam hij met zijn gevolg bij de Hoogenhoek aan, maar bijna ging het mis: zijn koets dreigde in de Vliet te rollen omdat de paarden in kracht tekortschoten. Geen van de omstanders stak een hand uit, maar de lijfwachten van het zogenaamde mammelukken-korps, sprongen naar voren en voorkwamen een ongeluk. Napoleon stapte ongedeerd af, bracht kort een bezoek aan het woonhuis van de burgemeester en vervolgde toen zijn reis naar Gorinchem.

De Leerdammer, 8-4-1911

Bronnen:

• Bevolkingsregister 1897-1920 Brouwer-Kon
• Bovengenoemde krantenberichten, geraadpleegd via RAZU.nl